สารกันด่าง (Levelling Agent)

สารกันด่าง (Levelling Agent) หรือเรียกอีกอย่างว่า สารช่วยให้สีสม่ำเสมอ อาจเป็นสารที่มีประจุเป็นบวก ประจุลบ หรือไม่มีประจุ มีทั้งเป็นผงและสารละลาย อาจเป็นสารประกอบของพวกอีเทอร์ เอไมด์ หรือเอมีนก็ได้

การใช้งาน (Application)

สารกันด่างหรือสารช่วยให้สีสม่ำเสมอ จะทำหน้าที่เป็นสารช่วยย้อมให้เกิดผลการย้อมที่สม่ำเสมอ ช่วยชะลอให้การดูดติดของสีกับเส้นใยช้าลง โดยสารกันด่างจะเข้าไปจับกับโมเลกุลของสีหรือไปกันที่ว่างในเส้นใยไม่ให้โมเลกุลของสีเกิดการดูดติดได้เร็วเกินไป  การใช้งานขึ้นอยู่กับชนิดของสารกันด่างและประเภทของสีย้อม ตัวอย่างเช่น

  1. สารกันด่าง (Levelling Agent) สำหรับการย้อมสีแอสิด (Acid Dyes) บนผ้าไนลอน ถ้าใช้สารกันด่าง (Levelling Agent) ที่มีประจุลบซึ่งเป็นประจุเดียวกับสีแอสิด (Acid Dyes) เมื่อเติมสารกันด่าง (Levelling Agent) ลงในอ่างย้อมก่อนที่จะเติมสี สารกันด่างจะไปเกาะติดกับเส้นใยก่อน เมื่อเติมสีลงไป และเพิ่มอุณหภูมิในการย้อมให้สูงขึ้น สารกันด่างค่อยๆ หลุดออกเพื่อให้สีเข้าไปแทนที่ทีละน้อย จะทำให้การย้อมให้ผลสม่ำเสมอ แต่ถ้าใช้สารกันด่างที่มีประจุเป็นบวก สารกันด่างจะไปรวมตัวกับสีก่อน เมื่ออุณหภูมิสูงขึ้นสารกันด่างจะค่อยๆแยกตัวออกจากสีแอสิด (Acid dyes) ทำให้สีแอสิด (Acid dyes) ค่อยๆ ซึมเข้าในเส้นใย ผลการย้อมก็จะสม่ำเสมอ
  2. สารกันด่าง (Levelling Agent) สำหรับการย้อมสีดิสพอร์ส (Disperse Dyes) บนผ้าพอลิเอสเตอร์ ก็มีหลักการทำงานคล้ายๆ กัน แต่ในการย้อมสีดิสเพอร์ส่วนใหญ่เราจะมีสารช่วยอีกตัวหนึ่งที่เรียกว่า Dispersing Agent เข้าไปผสมด้วย โดยจะทำหน้าที่

– ช่วยให้สีดิสเพอร์ส (Disperse Dyes) กระจายตัวอย่างคงที่ตลอดการย้อม

– ช่วยให้เส้นใยสังเคราะห์ ซึ่งเป็นเส้นใยที่เปียกตัวต่ำสามารถซึมน้ำได้ดีขึ้น ทำให้สีสามารถเคลื่อนตัว จากน้ำย้อมเข้าสู่เส้นใยและเคลื่อนตัวระหว่างเส้นใยต่อเส้นใยได้ดีขึ้น

– ทำหน้าที่เป็นตัวหน่วงสี เพื่อให้สีเข้าสู่เส้นใยอย่างสม่ำเสมอ ช่วยให้ผลการย้อมที่ได้มีคุณภาพดี ทั้งทางด้าน ความสม่ำเสมอ, จุดสี Covering Property และให้ผลการย้อมซ้ำที่ดี เป็นต้น

  1. สารกันด่าง (Levelling Agent) สำหรับสีไดเร็กซ์ (Direct Dyes) บนผ้าคอตตอน
  2. สารกันด่าง (Levelling Agent) สำหรับสีรีแอคทีฟ (Reactive Dyes) บนผ้าคอตตอน

 

ตัวอย่างสารกันด่าง (Levelling agent) ของบริษัท

Apcogal ST-50: เป็นสาร Levelling ที่มีประจุลบ เหมาะสำหรับการย้อมสีดิสเพอร์ส (Disperse Dyes) มีคุณสมบัติในการหน่วงสีและการเคลื่อนตัวของสีดี รวมทั้งมีคุณสมบัติในการกระจายตัวของสีดีด้วย จึงทำให้ได้สีที่สม่ำเสมอ                                

Apcogal 2001: เป็นสาร Levelling ที่มีประจุผสม เหมาะสำหรับการย้อมสีดิสเพอร์ส (Disperse Dyes) แบบ Rapid มีคุณสมบัติในการหน่วงสี การเคลื่อนตัวของสี และการกระจายตัวของสีดีมาก นอกจากนี้ยังมีฟองน้อย จึงไม่เกิดปัญหาการเกิดฟองในระหว่างการย้อมและมีคุณสมบัติลดการกลับไปติดของสีในเครื่องได้

Apcogal FTS Conc.: เป็นสาร Levelling ที่มีประจุผสม เหมาะสำหรับสีแอสิด (Acid Dyes) มีคุณสมบัติในการลดการเกิด Barriness ในระหว่างการย้อม นอกจากนี้ยังมีคุณสมบัติการเป็นการหน่วงสี การเคลื่อนตัวของสีดีมาก จึงช่วยให้การย้อมได้เฉดสีที่สม่ำเสมอ

Apcogal DL: เป็นสาร Levelling ที่ไม่มีประจุ เหมาะสำหรับการย้อมสีไดเร็กซ์ (Direct Dyes) เพื่อป้องกันการย้อมด่าง

Apcogal REA: เป็นสาร Levelling ที่มีประจุลบ เหมาะสำหรับการย้อมสีรีแอคทีฟ (Reactive Dyes) เพื่อป้องกันการย้อมด่าง

 

Reference:

บุญยิ่ง  จันทร์เปี่ยม. 2546. เคมีประยุกต์ในงานสิ่งทอ. หน้า 17

More knowledge

Silicone Softener (สารทำนุ่มจำพวกซิลิโคน)

เป็นสารให้ความนุ่มที่มีคุณภาพสูง ในอุตสาหกรรมสิ่งทอใช้ Silicone Softener สำหรับตกแต่งผ้าให้มีผิวสัมผัสที่นุ่ม, ลื่นและมีความยืดหยุ่นได้ดีขึ้น ซึ่งสามารถนำไปใช้งานกับเส้นใยได้หลากหลายชนิด เช่น Cotton, ...

Optical Brightening Agent (สารฟอกนวล)

Optical Brightening Agents (OBA) หรือสารฟอกนวล มีลักษณะเป็นสีย้อมชนิดหนึ่ง แต่แทนที่ระบบครอมอฟอร์ (Chromophore) ที่แสดงลักษณะของสีย้อมกลับกลายเป็นระบบของการเรืองแสงแทน มีกลุ่มที่สามารถดูดติดเส้นใยได้เ...

สารกันด่าง (Levelling Agent)

สารกันด่าง (Levelling Agent) หรือเรียกอีกอย่างว่า สารช่วยให้สีสม่ำเสมอ อาจเป็นสารที่มีประจุเป็นบวก ประจุลบ หรือไม่มีประจุ มีทั้งเป็นผงและสารละลาย อาจเป็นสารประกอบของพวกอีเทอร์ เอไมด์ หรือเอมีนก็ได้ กา...